محیط زیست نابود، اقتصاد ویران؛ دستاورد سوءمدیریت در ایران

گون آیدین:سو‌مدیریت محیط زیست در ایران زخمی عمیق بر پیکره‌ی اقتصاد این سرزمین است، زخمی که هر روز عمیق‌تر می‌شود و امید به بهبودی را کمتر می‌کند. منابع آبی، که روزگاری مایه‌ی حیات بودند، حالا به باتلاقی از سوءمدیریت و بی‌تدبیری بدل شده‌اند. رودها خشکیده‌اند، دریاچه‌ها رو به نیستی‌اند و کشاورزی، که باید تکیه‌گاه اقتصادی مردم باشد، در آستانه‌ی فروپاشی قرار گرفته است. روستاییان که نسل‌ها به زمین‌های حاصلخیزشان وابسته بودند، حالا ناچارند خانه و کاشانه را ترک کنند و به حاشیه‌ی شهرها پناه ببرند، جایی که بیکاری و فقر در انتظارشان است.

اما ماجرا فقط به روستاها ختم نمی‌شود. در شهرها هم آلودگی هوا نفس اقتصاد را بریده است. روزهای آلوده، تعطیلی مدارس و مشاغل، هزینه‌های سرسام‌آور درمان بیماری‌های تنفسی، همه و همه باری سنگین بر دوش مردمی است که دیگر رمقی برای تحمل این فشارها ندارند.

صنایع فرسوده و آلاینده، که بدون هیچ نظارتی محیط زیست را قربانی سودجویی‌های کوتاه‌مدت می‌کنند، در نهایت خودشان هم گرفتار این چرخه‌ی ویرانگر خواهند شد.

جنگل‌هایی که به ثروتی ملی بدل می‌شدند، امروز در آتش بی‌توجهی و سوءمدیریت خاکستر می‌شوند. خاکی که قرن‌ها طول کشیده تا حاصلخیز شود، با سیاست‌های نادرست ویران شده و فرسایش پیدا کرده است. گردشگری، که می‌توانست ناجی اقتصاد باشد، قربانی بی‌برنامگی و تخریب طبیعت شده است. چه بسیار مناطقی که می‌توانستند مقاصدی پررونق باشند، اما زباله‌ها، تخریب جنگل‌ها و مدیریت نادرست، آن‌ها را به نقاطی غیرقابل‌سکونت تبدیل کرده است.

هر ریالی که در اثر این سوءمدیریت‌ها از بین می‌رود، نه‌تنها از جیب مردم، بلکه از آینده‌ی فرزندان این سرزمین ربوده می‌شود. ما در حال از دست دادن منابعی هستیم که دیگر بازنخواهند گشت. اشتباهات امروز، هزینه‌های سنگینی برای نسل‌های بعد خواهد داشت؛ هزینه‌هایی که شاید هیچ‌گاه جبران نشوند. اگر امروز برای اصلاح این روند و تغییر سیاست‌ها چاره‌ای نیندیشیم، فردایی باقی نخواهد ماند که بتوانیم در آن امیدی به بازسازی اقتصاد و محیط زیست داشته باشیم.

نویسنده: علیرضا مردی