ماه رمضان؛ از سفره‌های ساده تا سایه سنگین گرانی
گون آیدین: ماه رمضان، ماه مهمانی خدا، همیشه برای مردم ایران با حال و هوای خاصی همراه بوده است. از سفره‌های افطار که با سادگی و محبت پهن می‌شدند تا حس همدلی و کمک به نیازمندان، این ماه یادآور معنویت، صبر و قناعت بود. اما در سال‌های اخیر، به‌خصوص امسال، گرانی‌های افسارگسیخته، کاهش قدرت خرید، و بی‌توجهی مسئولان، کام مردم را تلخ کرده است.
گون آیدین: افطار در فرهنگ ایرانی همیشه ترکیبی از نان، پنیر، سبزی، خرما و چای بوده است؛ خوراکی‌هایی که در گذشته ارزان و در دسترس بودند. اما حالا همین مواد ساده هم برای بسیاری از خانواده‌ها تبدیل به کالای لوکس شده است. قیمت لبنیات در سال گذشته چندین برابر شده، نان به‌رغم یارانه‌ها همچنان گران‌تر می‌شود، و خرما که همیشه جزو جدانشدنی سفره‌های افطار بود، به نقطه‌ای رسیده که خرید آن برای بسیاری دشوار شده است.
چای، که نوشیدنی اصلی افطار است، با افزایش قیمت قابل توجهی مواجه شده و برای برخی خانواده‌ها خرید یک بسته چای خوب دیگر امکان‌پذیر نیست. قند و شکر نیز از افزایش قیمت در امان نمانده‌اند. همه این‌ها در حالی است که درآمدها ثابت مانده یا ارزش واقعی آن‌ها به دلیل تورم کاهش یافته است.
آمارها نشان می‌دهند که قدرت خرید مردم در سال‌های اخیر به شدت کاهش یافته است. افزایش قیمت کالاهای اساسی مانند برنج، گوشت، مرغ و حبوبات باعث شده که بسیاری از مردم به‌ویژه اقشار ضعیف و متوسط، در تأمین نیازهای اولیه خود دچار مشکل شوند.
پیش از این، بسیاری از خانواده‌ها در ماه رمضان علاوه بر وعده‌های اصلی، نذری می‌دادند یا سفره‌های افطاری ساده‌ای برای مهمانان و همسایگان پهن می‌کردند. اما امسال بسیاری از مردم توانایی برگزاری همین افطارهای ساده را هم ندارند. قیمت گوشت قرمز آن‌قدر بالا رفته که بسیاری از سفره‌ها مدت‌هاست رنگ آن را ندیده‌اند. مرغ و تخم‌مرغ که زمانی جایگزین گوشت بودند، حالا خودشان به اقلامی گران تبدیل شده‌اند.
در حالی که مردم با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، مسئولان همچنان به دادن وعده‌های تکراری ادامه می‌دهند. هر سال در آستانه ماه رمضان، حرف از کنترل بازار و تنظیم قیمت‌ها می‌شود، اما واقعیت این است که این کنترل‌ها یا اجرا نمی‌شوند یا اگر هم انجام شوند، تأثیر محسوسی ندارند. گرانی‌ها نه‌تنها مهار نشده، بلکه در برخی موارد حتی افزایش یافته است.
سوال اصلی اینجاست: چرا در ماهی که باید حال و هوای معنوی بر جامعه حاکم باشد، دغدغه اصلی مردم پیدا کردن ارزان‌ترین مواد غذایی است؟ چرا ماه مهمانی خدا باید برای مردم تبدیل به ماه نگرانی و اضطراب شود؟ در حالی که دولت در کنترل قیمت‌ها و حمایت از مردم ناتوان نشان داده، بسیاری از افراد و گروه‌های مردمی سعی می‌کنند تا حدی این فشارها را کاهش دهند. خیرین و گروه‌های جهادی تلاش می‌کنند بسته‌های معیشتی تهیه کرده و در اختیار نیازمندان قرار دهند، اما واقعیت این است که مشکلات اقتصادی کشور عمیق‌تر از آن است که تنها با کمک‌های مردمی حل شود.
در گذشته، ماه رمضان فرصتی بود برای نزدیک‌تر شدن دل‌ها، برای کمک به مستمندان، برای همدلی و همراهی. اما حالا، این ماه تبدیل به آزمونی برای بقا شده است؛ آزمونی که بسیاری از خانواده‌ها در آن به سختی روزگار می‌گذرانند. یکی از تناقض‌های تلخ این روزها، برگزاری افطاری‌های مجلل توسط برخی مسئولان و نهادهاست، در حالی که بسیاری از مردم توان خرید حداقل‌های افطار را ندارند. تصاویری که از سفره‌های رنگین در برخی مجالس رسمی منتشر می‌شود، در کنار وضعیت اقتصادی مردم، نشان‌دهنده شکافی عمیق میان مسئولان و جامعه است. آیا این همان عدالتی است که قرار بود اجرا شود؟ آیا این همان سفره‌ای است که قرار بود همگان از آن بهره ببرند؟
نویسنده: علیرضا مردی
