شگفتی چهار فصل در یک روز؛ تبریز و سهند غافلگیرکننده و فرصتآفرین
گون آیدین: روز پنجشنبه مورخه ۲۵ اردیبهشتماه ۱۴۰۴، شهرهای تبریز و سهند، به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصربهفرد خود، در یک روز شاهد برف، باران، تگرگ و آفتاب بودند. این پدیده نادر اقلیمی فرصتی منحصربهفرد برای توسعه کشاورزی، گردشگری و تحقیقات آبوهوایی به شمار میآید.

گون آیدین، شهرهای تبریز و سهند در نزدیکی یکدیگر، مورخه ۲۵ام اردیبهشت، شاهد پدیدهای نادر و کمسابقه بودند؛ در یک روز واحد، این شهرها هم بارش برف، هم باران، هم تگرگ و هم آفتاب را تجربه کردند. این تنوع آبوهوایی که به شگفتی شهروندان و کاربران شبکههای اجتماعی انجامید، نشاندهنده شرایط جوی خاص این منطقه است. اگرچه چنین وضعیتی در نگاه اول غیرمعمول به نظر میرسد، اما از منظر اقتصادی میتواند به عنوان یک فرصت کمنظیر مورد توجه قرار گیرد.
نخستین ظرفیتی که میتوان برای این پدیده در نظر گرفت، توسعه کشاورزی متنوع است. تغییرات سریع آبوهوا میتواند شرایطی مناسب برای کشت محصولاتی فراهم کند که به دورههای کوتاه سرما و گرما نیاز دارند. این قابلیت میتواند به افزایش بهرهوری کشاورزی در منطقه کمک کند، چرا که تولید محصولاتی که نیازمند تغییرات دمایی مکرر هستند، با مدیریت علمی و بهرهگیری از دانش روز کشاورزی، میتواند به یک راهبرد اقتصادی تبدیل شود. افزون بر این، ایجاد سامانههای پایش اقلیمی و ارائه پیشبینیهای دقیق میتواند به کشاورزان کمک کند تا با برنامهریزی دقیقتر، از این ویژگی جوی بهصورت بهینه بهرهبرداری کنند.
علاوه بر ظرفیتهای کشاورزی، ویژگی آبوهوای چهارفصل در یک روز میتواند به عنوان یک جاذبه گردشگری منحصربهفرد نیز مطرح شود. تجربه مشاهده برف، باران، تگرگ و آفتاب در یک روز، میتواند برای گردشگران داخلی و خارجی جذابیت زیادی داشته باشد. با تدوین استراتژیهای بازاریابی مناسب، میتوان این ویژگی را به یک برند گردشگری برای تبریز و سهند تبدیل کرد. توسعه اقامتگاههای چندمنظوره با امکانات متناسب با تغییرات آبوهوایی، همچنین برگزاری جشنوارهها یا رویدادهای ویژه، میتواند به افزایش جذب گردشگر و رونق اقتصادی منطقه منجر شود.
به دلیل نزدیکی تبریز و سهند، این دو شهر میتوانند به صورت همافزا از ظرفیتهای مذکور بهرهمند شوند. افزایش گردشگران در یکی از این شهرها به طور طبیعی میتواند دیگری را نیز به عنوان یکی از مقاصد گردشگری شمالغرب کشور تحت تأثیر مثبت قرار دهد. تعاملات اقتصادی بین تبریز و سهند، بهویژه در زمینه صنایع کشاورزی و فرآوری محصولات، میتواند به ایجاد یک زنجیره ارزش افزوده منجر شود که توسعه پایدار اقتصادی هر دو شهر را تضمین کند.
این ویژگی جوی کمنظیر میتواند به عنوان یک موضوع پژوهشی نیز مطرح شود. بررسی علمی تغییرات سریع آبوهوا، ایجاد مراکز تحقیقاتی در تبریز و سهند و انجام پروژههای پژوهشی مشترک با دانشگاهها و مراکز علمی معتبر، میتواند دانش بومی منطقه را ارتقا دهد و به جذب سرمایهگذاری علمی کمک کند. پژوهش در این زمینه نه تنها به مدیریت بهتر منابع طبیعی کمک میکند، بلکه میتواند زمینهساز بهرهبرداریهای نوآورانه در حوزه کشاورزی، انرژی و مدیریت بحران باشد.
در عین حال، مدیریت چنین تغییرات سریع جوی نیازمند برنامهریزی جامع و علمی است. ایجاد سامانههای هوشمند هشداردهنده برای پیشبینی تغییرات جوی و همچنین آموزش کشاورزان و شهروندان برای مواجهه با این شرایط، میتواند به کاهش خسارات احتمالی کمک کند. همچنین، تدوین سیاستهای مدیریت بحران و استفاده از فناوریهای نوین در پایش اقلیمی، از جمله اقداماتی است که باید در اولویت قرار گیرد.
در مجموع، این رخداد جالب توجه در تبریز و سهند اگرچه در نگاه اول یک پدیده غیرمعمول به نظر میرسد، اما با نگاهی علمی و فرصتمحور میتوان از آن برای توسعه کشاورزی، گردشگری و تحقیقات اقلیمی بهره گرفت. مدیریت هوشمندانه این ظرفیتها، نه تنها تبریز و سهند بلکه کل منطقه شمالغرب کشور را نیز میتواند به الگویی موفق در بهرهبرداری از ویژگیهای طبیعی منحصربهفرد تبدیل کند و مسیر توسعه پایدار این دو شهر را هموار سازد.
نویسنده: امین طبقچی