دو کره، دو اقتصاد؛ دولتی در شمال، خصوصی در جنوب
گون آیدین: کره شمالی و جنوبی نمونه‌ای بارز از تأثیر سیاست‌های اقتصادی بر سرنوشت ملت‌ها هستند. کره شمالی با اقتصاد دولتی متمرکز، از رشد اقتصادی بازمانده، در حالی که کره جنوبی با تکیه بر کارآفرینی و اقتصاد خصوصی، یکی از قدرت‌های اقتصادی جهان شده است. این دو مسیر متضاد نه‌تنها وضعیت اقتصادی، بلکه کیفیت زندگی مردم این دو کشور را به شکلی چشمگیر از هم جدا کرده است.
گون آیدین،اقتصاد کره شمالی کاملاً بر پایه کنترل دولتی استوار است. دولت مالک اصلی منابع و صنایع است و تصمیم‌گیری اقتصادی از بالا به پایین صورت می‌گیرد. در چنین سیستمی، فضای کمی برای نوآوری، خلاقیت و رقابت وجود دارد. نتیجه این رویکرد، اقتصادی ایستا، فساد گسترده و ناکارآمدی در تخصیص منابع بوده است. مردم کره شمالی با کمبود کالاهای اساسی، زیرساخت‌های محدود و استاندارد زندگی پایین دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
در مقابل، کره جنوبی با رویکرد اقتصاد خصوصی‌محور، به مدلی الهام‌بخش برای سایر کشورها تبدیل شده است. این کشور با حمایت از کارآفرینی، سرمایه‌گذاری خصوصی و نوآوری، توانست از خاکستر جنگ کره برخیزد و امروز یکی از اقتصادهای پیشرفته و تأثیرگذار جهان باشد. در دهه‌های گذشته، دولت کره جنوبی به‌جای مداخله مستقیم، سیاست‌هایی را در پیش گرفت که بستری مناسب برای رشد بخش خصوصی فراهم کرد؛ از ایجاد زیرساخت‌های تجاری گرفته تا حمایت از شرکت‌های نوپا.
مزایای اقتصاد خصوصی‌محور
اقتصاد خصوصی‌محور فضای لازم را برای کارآفرینان و نوآوران فراهم می‌کند. شرکت‌های فناوری‌محور کره جنوبی مانند سامسونگ و ال‌جی نمونه‌های بارز این واقعیت هستند. رقابت سالم در بازار باعث شده تا این شرکت‌ها به‌طور مداوم در پی بهبود محصولات و خدمات خود باشند.
در حالی که اقتصاد دولتی متمرکز معمولاً در بلندمدت به مشکلات ساختاری برمی‌خورد، اقتصادهای مبتنی بر بخش خصوصی با جذب سرمایه‌های خارجی و داخلی می‌توانند رشد پایدار را تضمین کنند. کره جنوبی با صادرات محصولات باکیفیت در صنایع مختلف از جمله الکترونیک، خودرو و کشتی‌سازی، یکی از پیشتازان بازارهای جهانی است.
اقتصاد خصوصی با ایجاد شغل‌های متنوع و افزایش درآمدها، سطح زندگی مردم را ارتقا می‌دهد. در حالی که مردم کره شمالی از کمبود غذا، برق و امکانات اولیه رنج می‌برند، مردم کره جنوبی از دسترسی به فناوری‌های پیشرفته، خدمات آموزشی و بهداشتی باکیفیت بهره‌مند هستند.
بازار آزاد و قوانین حمایتی در کره جنوبی سرمایه‌گذاران خارجی را جذب کرده است. این سرمایه‌گذاری‌ها نه‌تنها اقتصاد را تقویت می‌کند، بلکه باعث انتقال فناوری و دانش نیز می‌شود.
چرا اقتصاد دولتی ناکارآمد است؟ اقتصاد دولتی با محدود کردن آزادی اقتصادی و سرکوب رقابت، پتانسیل‌های فردی و اجتماعی را سرکوب می‌کند. در چنین نظامی، افراد انگیزه‌ای برای خلاقیت و بهره‌وری ندارند. کره شمالی با تمرکز بر نظامی‌گری و بی‌توجهی به نیازهای اقتصادی مردم، نتوانسته است ظرفیت‌های انسانی و طبیعی خود را به کار گیرد. این در حالی است که تمرکز بر اقتصاد خصوصی در کره جنوبی، نیروی محرکه‌ای برای رشد فردی و اجتماعی بوده است.
تجربه دو کره نشان می‌دهد که اقتصاد خصوصی‌محور می‌تواند ابزاری قدرتمند برای دستیابی به رشد اقتصادی، نوآوری و بهبود کیفیت زندگی باشد. کارآفرینی و آزادی اقتصادی نه‌تنها باعث پیشرفت تکنولوژیکی و افزایش تولید ناخالص داخلی می‌شوند، بلکه رفاه و امید به آینده را برای مردم به ارمغان می‌آورند. در مقابل، اقتصاد دولتی متمرکز تنها به محدودیت و رکود می‌انجامد. کره جنوبی نمونه‌ای موفق از این است که چگونه تکیه بر اقتصاد خصوصی می‌تواند سرنوشت یک ملت را متحول کند.
نویسنده: جعفر ساعی‌نیا
