در این بین همچنین، حمایتهای دولتی و ثبات در سیاستهای ارزی و تجاری میتواند به پایداری و توسعه صنعت دارو کمک کند. به هر روی اما صنعت دارو در کشور در حال حاضر با چالشها و مشکلات زیادی دست و پنجه نرم میکند.
چالشهای صنعت دارو در ایران
صنعت دارو در ایران ظرفیتهای بالایی برای رشد دارد، اما در عین حال با چالشهایی مانند وابستگی به واردات مواد اولیه، مشکلات تأمین مالی و محدودیتهای صادراتی مواجه است؛ از جمله:
وابستگی به مواد اولیه وارداتی:بخش قابل توجهی از مواد اولیه دارویی از طریق واردات تأمین میشود. بر همین اساس، نوسانات نرخ ارز و تحریمها باعث افزایش هزینههای تولید و کاهش سودآوری شرکتهای دارویی شده است.
قیمتگذاری دستوری و کنترل سودآوری:صنعت دارو تحت نظارت شدید سازمانهای دولتی قرار دارد و قیمتگذاری محصولات، اغلب توسط نهادهای نظارتی تعیین میشود. این موضوع باعث شده است که برخی شرکتها نتوانند سودآوری مطلوبی داشته باشند.
مشکلات تأمین مالی و نقدینگی:به دلیل طولانی بودن فرآیند پرداخت بیمهها و تأمین اجتماعی، شرکتهای دارویی با مشکلات نقدینگی مواجه هستند. این موضوع بر توانایی آنها در تأمین مواد اولیه و تولید پایدار تأثیر منفی گذاشته است.
محدودیتهای صادراتی و تحریمها:با وجود ظرفیت بالای صادرات دارو، محدودیتهای بینالمللی و مشکلات بانکی مانع از ورود برخی شرکتهای ایرانی به بازارهای جهانی شده است.
فرسودگی تجهیزات و فناوری تولید:برخی از شرکتهای دارویی از تجهیزات قدیمی استفاده میکنند که کارایی تولید را کاهش داده و هزینههای نگهداری را افزایش میدهد. سرمایهگذاری در فناوریهای جدید میتواند چالش مهمی برای این صنعت باشد.
ظرفیتها و فرصتهای رشد صنعت دارو در ایران
اگرچه صنعت دارو در ایران با چالشهای جدی روبروست و تحریمها دست تولیدکنندگان و واردکنندگان دارو را بسته است اما این صنعت از ظرفیتها و فرصتهای رشد نیز برخوردار است. از جمله:
افزایش تقاضا برای داروهای داخلی:رشد جمعیت، افزایش میانگین سنی و شیوع بیماریهای مزمن باعث افزایش تقاضا برای داروهای داخلی شده است. اگرچه این روند از لحاظ اجتماعی ناخوشایند است اما در بحث مالی و سودآوری در عملکرد شرکتهای دارویی موثر است.
توسعه تولید مواد اولیه دارویی:سرمایهگذاری در تولید مواد اولیه دارویی میتواند وابستگی به واردات را کاهش داده و هزینههای تولید را کنترل کند.
گسترش صادرات و بازارهای بینالمللی:برخی از شرکتهای دارویی توانستهاند با رعایت استانداردهای بینالمللی، محصولات خود را به کشورهای منطقه صادر کنند. توسعه این بازارها میتواند سودآوری این صنعت را افزایش دهد. با این حال اما اصلیترین راه برای رسیدن به این مطلوب، رفع تحریمها بهویژه تحریمهای دارویی است چه از لحاظ واردات و چه از مسیر صادرات است.
حمایتهای دولتی و سیاستهای تشویقی:دولت با ارائه تسهیلات مالی، معافیتهای مالیاتی و تسهیل فرآیندهای تولید، میتواند به رشد صنعت دارو کمک کند. حمایت از تولید داخلی و کاهش وابستگی به واردات از جمله سیاستهای مهم در این حوزه است.
افزایش سرمایهگذاری در بورس:رشد سرمایهگذاری در سهام شرکتهای دارویی و افزایش نقدشوندگی بازار سرمایه، امکان تأمین مالی و اجرای پروژههای توسعهای را برای این شرکتها فراهم کرده است.
شرکتهای فعال در گروه دارویی در بازار سرمایه ایران
در بازار سرمایه ایران، شرکتهای متعددی در گروه دارویی فعالیت میکنند. برخی از مهمترین آنها عبارتاند از:
داروسازی عبیدی (دعبید):یکی از بزرگترین و معتبرترین شرکتهای داروسازی ایران.
داروسازی زهراوی (دزهراوی):تولیدکننده داروهای تخصصی و عمومی.
داروسازی اسوه (داسوه):فعال در تولید داروهای شیمیایی و بیوتکنولوژی.
داروسازی جابر ابن حیان (دجابر):از شرکتهای مطرح در تولید داروهای انسانی و دامی.
داروسازی سبحان (دسبحان):از بزرگترین شرکتهای تولیدکننده داروهای عمومی و خاص.
کیمیدارو (دکیمی):متخصص در تولید داروهای شیمیایی و گیاهی.
داروسازی الحاوی (دحاوی):فعال در تولید انواع داروهای انسانی و دامپزشکی.
داروسازی ایران دارو (دیران):تولیدکننده داروهای خوراکی و تزریقی.
داروسازی تولید دارو (دتولید):از شرکتهای مطرح در زمینه داروهای ژنریک.
داروسازی لقمان (دلقمان):فعال در حوزه تولید داروهای عمومی و خاص.