نظام سلامت در آیسییو وقتی درمان، خود نیاز به درمان دارد!
گون آیدین: اقتصاد بهداشت یکی از بخشهای حساس و مهم در هر کشور است که تأثیر زیادی بر کیفیت زندگی مردم و بهبود سلامت جامعه دارد.

گون آیدین،در ایران، وضعیت اقتصاد بهداشت با چالشهای متعددی روبهرو است که بر دسترسی به خدمات بهداشتی، کیفیت درمان و کارایی سیستم سلامت تأثیر منفی گذاشته است. این مشکلات نه تنها بر اقشار آسیبپذیر بلکه بر کل جامعه تأثیرگذار بوده و نیاز به اصلاحات و برنامهریزی دقیق در این زمینه احساس میشود.
یکی از اصلیترین مشکلات در اقتصاد بهداشت ایران، کمبود منابع مالی و تخصیص ناکافی بودجه به این بخش است.
طبق آمارهای مختلف، سهم هزینههای بهداشتی در تولید ناخالص داخلی (GDP) ایران نسبت به بسیاری از کشورهای توسعهیافته و حتی برخی کشورهای در حال توسعه پایینتر است. این مسئله باعث شده که در بسیاری از موارد، سیستم بهداشتی کشور با محدودیتهای جدی در تأمین تجهیزات پزشکی، دارو، و خدمات درمانی روبهرو شود. برای مثال، بیمارستانها و مراکز درمانی دولتی به دلیل کمبود بودجه و منابع مالی، قادر به ارائه خدمات با کیفیت بالا نیستند و در بسیاری از موارد، مجبور به استفاده از تجهیزات فرسوده و کمبود پرسنل بهداشتی هستند.
دومین چالش اساسی در حوزه اقتصاد بهداشت ایران، ساختار نامناسب نظام بیمهای است. اگرچه در ایران بیمههای مختلف به مردم خدماتی ارائه میدهند، اما این خدمات از نظر پوشش بیمهای و کیفیت بسیار ناپایدار و ناکافی است.
بسیاری از افراد بهویژه در مناطق کمدرآمد، به دلیل هزینههای بالای درمان، نمیتوانند از خدمات بهداشتی و درمانی مناسب بهرهمند شوند.
همچنین، بیمههای موجود در کشور، به دلیل مشکلات مالی و بدهیهای معوق خود، قادر به تأمین هزینههای درمانی بهطور کامل نیستند و بسیاری از مردم مجبور به پرداخت هزینههای سنگین از جیب خود هستند. دیگر مشکل مهم، رشد نابرابریهای منطقهای در دسترسی به خدمات بهداشتی است.
در حالی که در شهرهای بزرگ و مراکز استانها، دسترسی به خدمات درمانی و بهداشتی بهتر است، در مناطق روستایی و کمدرآمد، مردم با مشکلات بیشتری روبهرو هستند. این نابرابریها ناشی از کمبود زیرساختهای بهداشتی، دسترسی محدود به پزشکان متخصص، و کیفیت پایین خدمات درمانی در این مناطق است. همچنین، مهاجرت افراد به شهرهای بزرگ برای دریافت خدمات بهتر، باعث فشار بیشتر به سیستم بهداشتی شهری میشود و مشکلات موجود را تشدید میکند.
از دیگر چالشها، وابستگی به واردات دارو و تجهیزات پزشکی است. به دلیل تحریمها و مشکلات اقتصادی، ایران به شدت به واردات دارو و تجهیزات پزشکی از دیگر کشورها وابسته است. این وابستگی باعث افزایش هزینهها و کاهش دسترسی به داروها و تجهیزات پزشکی در برخی مواقع شده است. تحریمها همچنین موجب مشکلات در تأمین منابع مالی برای خرید دارو و تجهیزات از بازارهای جهانی میشود که این مسأله بر وضعیت بهداشت عمومی تأثیر منفی میگذارد. در نهایت، کمبود نیروی انسانی متخصص در بخش بهداشت و درمان یکی دیگر از مشکلات اساسی است. با وجود افزایش تعداد دانشآموختگان در رشتههای پزشکی و پیراپزشکی، اما همچنان کمبود پزشکان و کادر درمانی در مناطق مختلف کشور احساس میشود. این مسئله علاوه بر کاهش کیفیت خدمات درمانی، فشار زیادی به پرسنل پزشکی وارد کرده و باعث کاهش رضایت شغلی و فرسودگی کاری آنها میشود.
در مجموع، وضعیت اقتصاد بهداشت در ایران با چالشهای جدی روبهرو است که نیازمند توجه ویژه به اصلاحات در حوزه بیمه، تخصیص منابع مالی مناسب، کاهش نابرابریهای منطقهای، و تقویت زیرساختها و نیروی انسانی در بخش بهداشت و درمان است. تنها از طریق این اصلاحات میتوان به یک نظام بهداشتی کارآمد و عادلانه دست یافت که بتواند خدمات بهداشتی با کیفیت بالا را برای تمام اقشار جامعه فراهم کند.
نویسنده: علیرضا مردی