ضرورت رویکرد جامع در مواجهه با بحران مسکن: از سیاستگذاری تا عمل
گون آیدین: بازار مسکن ایران با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم میکند. که بیشتر این مشکلات ریشه در مسائل اقتصادی کلان کشور دارد. تورم بالا، نوسانات ارزی، کمبود عرضه و مشکلات در سیاستگذاریهای مسکن باعث شدهاند که بازار مسکن با بحرانهای متعدد مواجه شود.

گون آیدین،یکی از اصلیترین مشکلات بازار مسکن در این سالها، به خصوص در 1403، افزایش شدید قیمتها است. این افزایش قیمتها نتیجه مستقیم عوامل مختلفی از جمله تورم بالا، نوسانات ارزی و افزایش هزینههای ساخت و ساز میباشد.
از طرفی نوسانات ارزی به ویژه دلار، هزینههای واردات مصالح مانند فولاد، سیمان و سایر مواد اولیه را به طرز قابل توجهی افزایش داده و در نتیجه، باعث افزایش هزینه ساخت مسکن شده است.
در بسیاری از مناطق پرتقاضا، کمبود واحدهای مسکونی مناسب برای خرید و اجاره، سبب افزایش قیمتهای نجومی شده است. با افزایش چشمگیر بهای مسکن در سالهای اخیر، چالشهای جدی برای توسعه زیرساختها در شهرهای بزرگ، بهویژه تهران، به وجود آمده است. این کلانشهر با افزایش سریع جمعیت و مهاجرتهای داخلی از نقاط مختلف کشور، شاهد نوسانات شدید در بازار مسکن بوده است.
در نتیجه، با وجود محدودیتهای عرضه و قیمتهای سرسامآور، بسیاری از افراد و خانوارها به خرید خانه دسترسی ندارند و از این حق اولیه محروم ماندهاند. این فشار اقتصادی نهتنها به نارضایتی عمومی دامن زده است، بلکه میتواند در دراز مدت به مشکلات اجتماعی و اقتصادی ژرفتری منجر شود.
نبود راهکارهای کارآمد و موثر برای توسعه پایدار مسکن، بهخصوص در مناطقی که بالاترین نرخ تقاضا را دارند، این مسئله را به بحرانی برای کشور بدل کرده است. همچنین یکی دیگر از مشکلات بازار مسکن، کاهش قدرت خرید مردم است. افزایش قیمتها در حالی که درآمدها چندان افزایشی نداشته، باعث شده تا بخش زیادی از مردم نتوانند به خانهدار شدن امیدوار باشند.
این امر به ویژه برای خانوادههای دارای درآمد متوسط و پایین بسیار نگرانکننده است. بسیاری از افراد حتی قادر به پرداخت اجارهبهای خود نیز نیستند، به طوری که هزینههای زندگی روزمره مانع از پسانداز برای خرید مسکن شده است.
علاوه بر مشکلات ذکر شده، سیاستگذاریهای اقتصادی نیز تأثیر زیادی بر بازار مسکن داشته است. عدم وجود برنامهریزیهای کلان برای تأمین مسکن ارزان، عدم حمایت دولت از تولیدکنندگان مسکن و نبود تسهیلات مناسب برای خریداران، همگی عواملی هستند که بحران مسکن را تشدید کردهاست. سیاستگذاران باید به دقت به نیازهای بازار توجه کنند و اقداماتی مؤثر برای تقویت عرضه و تقاضا در بازار مسکن انجام دهند.
برای بهبود وضعیت بازار مسکن، نیاز به راهکارهایی چندجانبه و بلندمدت وجود دارد. به عنوان مثال، دولت میتواند از طریق راهاندازی پروژههای مسکنسازی در مناطق کمجمعیت و همچنین حمایت از ساخت مسکن ارزان قیمت، فشار را از دوش متقاضیان بردارد. همچنین، ایجاد تسهیلات مالی برای خریداران و برنامههای اجاره به شرط تملیک میتواند به افزایش دسترسی مردم به مسکن کمک کند.
در نهایت، بازار مسکن ایران در سال 1403 با چالشهای جدی روبرو است که به صورت مستقیم بر زندگی مردم تأثیر میگذارد. برای برطرف کردن این مشکلات، لازم است که دولت و دیگر نهادهای مربوطه اقداماتی مؤثر و فوری انجام دهند تا شرایط بهتری برای زندگی مردم فراهم آید. فراموش نکنیم که مسکن یکی از نیازهای اساسی انسان است و دسترسی به آن باید حق همه افراد جامعه باشد.
نویسنده: علیرضا مردی