نهاد کتابخانههای عمومی و سهمی قلیل از بودجه
گون آیدین : دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور می‌گوید: عدد اولیه بودجه نهاد عدد اندکی بوده است، که بعد در افزایش‌های سنواتی بودجه افزایش پیدا کرده است. بنابراین عدد حاصله نسبت به تورم و نیاز افزایش چشمگیری نیست.
گون آیدین،فرهنگ به‌عنوان یکی از ارکان اساسی توسعه اجتماعی و انسانی، نقش مهمی در پیشرفت جوامع ایفا می‌کند. با این حال، در بسیاری از کشورها، فرهنگ به‌عنوان یک حوزه دارای اولویت پایین‌تر در میزان تخصیص بودجه تلقی می‌شود. کمبود بودجه در این بخش می‌تواند تاثیرات منفی گسترده‌ای داشته باشد
در عمده دولتها در مقایسه با حوزه‌هایی نظیر اقتصاد؛ فرهنگ اغلب به‌عنوان یک حوزه کم اولویت در سیاست‌گذاری‌های دولتی دیده می‌شود. این موضوع منجر به دریافت سهم بودجه کمتری می‌شود.
علاوه بر این؛ برخی سیاست‌گذاران به دلیل عدم آگاهی کافی از تاثیرات بلندمدت سرمایه‌گذاری در حوزه فرهنگ، تخصیص بودجه به این حوزه را غیر ضروری می‌دانند.
به این دو عامل باید عامل دیگری را نیز در کمبود بودجه فرهنگ اضافه کرد و آن، محدودیت منابع مالی در اقتصاد است که تخصیص بودجه به بخش‌های مختلف را تحت تاثیر قرار داده و بخش فرهنگ معمولاً قربانی کاهش تخصیص است.
این در حالی است که توجه به حوزه فرهنگ و تامین بودجه کافی برای آن می‌تواند اثرات مثبت فراوانی بر جامعه داشته باشد، زیرا فرهنگ نه‌تنها به بهبود کیفیت زندگی می‌انجامد، بلکه باعث تقویت انسجام اجتماعی و توسعه پایدار نیز می‌شود.
موضوعی که سید‌عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در مراسم معارفه خود در تالار وحدت به آن اشاره کرد، صالحی از سهم بسیار اندک فرهنگ و هنر در بودجه کشور سخن گفت، سهمی 45 صدم درصدی از بودجه، او دولتها را مسئول حوزه فرهنگ دانست و اذعان کرد، اینکه ما چنین سهمی از بودجه کلان کشور داریم کار را سخت می‌کند. اگر ما می‌خواهیم اصحاب فرهنگ در مناسبات وفاق ملی سهم داشته باشند باید به کرامات آن‌ها توجه داشته باشیم.
ابتدای آبان ماه، لایحه بودجه 1404 دومین بودجه بعد از تصویب و اجرای قانون برنامه هفتم توسعه به مجلس تقدیم شد و با 146 رأی موافق نمایندگان مجلس کلیات لایحه بودجه 1404 تصویب شد.
در متن این لایحه آمده است: بر این اساس، شرکت‌های موضوع بند پ تبصره 4 این قانون مکلفند، حداقل چهل درصد (%40) از هزینه امور مسئولیت‌های اجتماعی خود را در مقاطع سه‌ماهه به میزان بیست‌وپنج درصد (%25)، به حساب «مسئولیت‌های اجتماعی و محرومیت‌زدایی» به‌نام سازمان برنامه و بودجه کشور در خزانه‌داری کل کشور واریز کنند تا به‌صورت تجمیعی و مطابق برنامه عملیاتی و در راستای اجرای اهداف برنامه هفتم پیشرفت صرف امور مختلف دارای اولویت از جمله نشر و کتاب و ترویج فرهنگ کتابخوانی شود.
هر چند بر اساس لایحه بودجه1404، دستگاه‌ها، مکلف شدند، سهم اعتبارات فرهنگی‌شان را براساس درصد مشخص –مندرج در لایحه – به حساب خزانه کشور واریز کنند. اما تعیین فهرست بلندبالایی از فعالیت‌های فرهنگی در این بند، این پرسش را پیش می‌آورد که چند درصد از بودجه فرهنگی دستگاه‌ها به حوزه کتاب و نشر می‌رسد؟ این حوزه که در دو دهه اخیر به شدت از کمبود بودجه رنج برده و نیازمند افزایش قابل توجه بودجه است، چگونه می‌تواند با چنین بودجه‌هایی به حیات خود ادامه دهد؟
نهاد کتابخانههای عمومی به عنوان بخشی از بدنه فرهنگ کشور یکی از زیرمجموعه‌های بهره‌مند از سهم اعتبارات فرهنگی است، نهادی که در سال‌های اخیر همواره از کمبود بودجه رنج برده و با وجود اینکه دوبار شاهد افزایش بودجه بوده، اما همچنان در اساسی‌ترین فعالیت‌های خود با کمبود بودجه مواجه است.
همزمان با سی و دومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور درباره بودجه فرهنگی کشور و سهم نهاد کتابخانههای عمومی گفت‌وگو کرده است، رمضانی چند روز پیش در مراسم روز کتاب و کتابخوانی و کتابدار نیز سه درخواست از مسعود پزشکیان رئیس جمهوری داشت، سه درخواستی که بی اعتبار با بودجه این نهاد فرهنگی نیست. او خواستار تکمیل شبکه کتابخانههای سیار و پرژوه‌های نیمه‌تمام و ایجاد کتابخانه در شهرهای فاقد کتابخانه شد، یکسان‌سازی و توجه به معشیت کتابداران مطالبه دیگر رمضانی از رئیس جمهور بود.
رمضانی که در سال جاری نهاد کتابخانههای عمومی را با کسری بودجه 500 میلیارد تومانی اداره کرده است، توانسته تغییرات قابل توجهی را در سه سال گذشته در شبکه زیرساخت کتابخانه‌ای کشور به وجود آورد، توجه رئیس‌جمهور شهید به حوزه کتابخانههای عمومی و پیگیری‌های وزیر فرهنگ و ارشاد سابق نیز در این میان بسیار تاثیرگذار بوده است.
