قطع برق ویلاها؛ پوپولیسم مدیریتی در برابر بحران ساختاری برق
گون آیدین: قطع برق چند ویلای لوکس در تبریز نه‌تنها مشکلی از بحران برق کشور حل نمی‌کند، بلکه نمونه‌ای از تصمیمات نمایشی و غیرکارشناسی است؛ در حالی که مشکل اصلی، ساختار معیوب قیمت‌گذاری و نبود سرمایه‌گذاری ناشی از سیاست‌های دستوری است.
به گزارش گون آیدین، اقدام اخیر شرکت توزیع برق تبریز در قطع برق ۶۵ ویلای پرمصرف در مناطق خوش‌نشین تبریز، آذرشهر و اسکو، نمونه‌ای بارز از پوپولیسم مدیریتی در برخورد با بحران انرژی کشور است. این تصمیم که با تبلیغات رسانه‌ای نیز همراه شد، ظاهراً برای مدیریت مصرف و جلب رضایت افکار عمومی صورت گرفته، اما عملاً هیچ تأثیر معناداری بر وضعیت شکننده تولید و توزیع برق ندارد.
ما امروز با کسری عظیم در ظرفیت تولید برق مواجه‌ایم؛ بحرانی که ریشه آن نه در مصرف چند ویلای شخصی، بلکه در ساختار نادرست اقتصادی این حوزه است.
سال‌ها قیمت‌گذاری دستوری و پایین نگه‌داشتن مصنوعی تعرفه‌های برق باعث شده تا نه تنها انگیزه‌ای برای مصرف بهینه شکل نگیرد، بلکه بخش خصوصی نیز میلی به سرمایه‌گذاری در حوزه تولید و زیرساخت نداشته باشد. نتیجه، عقب‌ماندگی شدید در تولید، فرسودگی شبکه و افزایش خاموشی‌هاست.
اینکه مدیران به جای اصلاح ساختار، اقداماتی نمادین مانند قطع برق چند ویلا را در بوق و کرنا می‌کنند، بیشتر شبیه فرافکنی و تلاش برای سرپوش گذاشتن بر ناتوانی ساختاری سیستم مدیریت انرژی کشور است. در شرایطی که توان پاسخ‌گویی به نیاز واقعی کشور وجود ندارد، این قبیل اقدامات نه‌تنها مشکل را حل نمی‌کند، بلکه موجب تضعیف اعتماد عمومی نیز می‌شود.
برای عبور از بحران انرژی، باید به سمت راهکارهای واقعی حرکت کرد؛ بازنگری در نظام تعرفه‌گذاری، آزادسازی قیمت‌ها بر اساس مکانیسم بازار، حذف یارانه‌های غیرهدفمند، و فراهم کردن بستر حضور بخش خصوصی در تولید برق. این‌ها راه‌حل‌هایی هستند که می‌توانند ساختار بیمار صنعت برق کشور را درمان کنند؛ نه نمایش‌های مقطعی و بی‌اثر.
تا زمانی که تصمیم‌گیری‌ها بر پایه نگاه نمایشی و کوتاه‌مدت باشد، نه‌تنها بحران حل نخواهد شد بلکه هر سال با شدت بیشتری بازمی‌گردد. قطع برق ویلاها شاید برای برخی جذاب به نظر برسد، اما واقعیت این است که با این روش نمی‌توان از پس کمبود عظیم انرژی برآمد. باید با شهامت به سراغ اصلاحات بنیادین رفت؛ راهی دشوار اما ضروری.
نویسنده: علیرضا مردی
