عوامل موثر در احساس خستگی مزمن
گون آیدین: احساس خستگی مزمن ممکن است به طیفی از عوامل از افسردگی فصلی و استرس گرفته تا بیخوابی مربوط باشد، اما تشخیص اینکه خوابآلودگی یا خستگی که با آن مواجهید، ناشی از عوامل روزمره است یا یک بیماری زمینهای، دشوار است.

گون آیدین،به گفته دکتر «جنیفر ماندت»، روانشناس بالینی خواب در مرکز خواب و بیداری دانشگاه یوتا، تشخیص تفاوت این دو مورد بسیار مهم است. او توضیح میدهد که «خوابآلودگی» معمولا به کمبود خواب اشاره دارد، به این معنا که اگر در روز فرصتچرتی کوتاهداشته باشید، احتمالاخیلی سریع به خواب میروید. در حالی که«خستگی»نتیجهکمبود انرژی ناشی از خواب ناکافی یا سایر مشکلات سلامتی است وباعث میشود انجام دادنکارهایروزانه هم دشوار شود و فرد بدون احساس انرژی کافی، روزشرا سپری کند.
چه زمان باید به دنبال درمان باشیم؟
بهترین شاخص برای اینکه آیاخستگی مداوم شمابه مداخلهپزشکی نیاز دارد، تشخیص تغییرات قابلتوجه در سطح انرژی شما است. بهویژه زمانیکه این خستگی بهمدت بیش از دو هفته توانایی شما را برای انجام دادن فعالیتهای روزمره مانندمراقبت از خود یا خانواده، رفتن به محل کار یا ورزشتحت تاثیر قرار دهد.
دکتر «تینا-آن تامپسون»،استادیار پزشکی خانواده و پیشگیری از بیماریهادر آتلانتا، میگوید: وقتی بیماران از خستگی مزمن شکایت میکنند، پزشکان معمولامجموعهای از سوالات میپرسند تا از علت زمینهای تصویر روشنی به دست آورند و بهترین راه حل را پیدا کنند. آنها باید بدانند خستگی از چه زمانی شروع شده و آیا ممکن است رویدادهایی عمدهدر زندگیمانندشغل جدید، از دست دادن یک عزیز یا سایر استرسها عامل آن بودهباشد.پزشکان همچنین عادات غذایی و تناسب اندام شما را هم ارزیابی خواهند کرد تا اطمینان حاصل کنندبه اندازه کافی پروتئین، آهن و سایر مواد مغذی ضروری مصرف میکنید. هر گونه تغییر عمده در برنامه ورزشی شما بهویژه افزایش شدت یا تغییرات زمانی هممیتواند نقش داشته باشد.
او اضافه میکند که مراجعباید به سوالاتی در مورد تغییرات خلقوخو، عادات خواب و موارد مربوط به سلامت روان هم پاسخ دهند.پزشکهمچنین فهرستی از داروهایی را که در حال حاضر مصرف میکند یا بهتازگی استفاده کرده است،مرور خواهد کرد زیرا برخی داروها هم میتوانند سبب خستگی شوند.
طبق گفته تامپسون، پزشکانبا محدود کردن علل احتمالی میتوانند به جای یک مجموعه گسترده از آزمایشها، یک الگوریتم آزمایشی خاص آماده کنند. البته آنها همچنان به دنبال چندین عامل کلیدی هستند.
به گزارش ایندیپندنت، کمخونی یکی از دلایل شایع خستگی مزمن است؛وضعیتی که با تعداد کم گلبولهای قرمز خون مشخص میشود و ممکن است ناشی از خونریزی، مصرف ناکافی آهن یا مشکل درجذب کامل آهن باشد. یک آزمایش خون معمولی میتواند مشخص کند آیا فرد کمخونی دارد یا خیر.
همچنین بیماریهای قلبی هم اگرچه از شایعترین عللخستگی مزمن محسوب نمیشوند، متخصصان بر اهمیت غربالگری این بیماری تاکید میکنند.
یک علت دیگر خستگی طولانیمدتویروس یا عفونتی است که ممکن است انرژی بدن شما را بیشتر از حد معمول تخلیه کند.
اگر این مواردرایج یاهر مورد دیگری که پزشک ممکن است نگران آن باشد، رد شود، احتمالا به سراغبررسی سندروم خستگی مزمن یا اختلالات خون نادر خواهد رفت.
اگر خستگی به هیچ یک از موارد پزشکی ذکرشده مربوط نبود، لازم است اختلالات خواب همبررسی شود.
سه دلیل شایع خوابآلودگی عاملخستگی عبارتاند از: خواب ناکافی، بیخوابی و آپنه خواب. البته اختلالات دیگری هم که کمتر رایجاند، میتوانند عاملخوابآلودگی باشند، مانندنارکولپسی یا راه رفتن در خواب هنگام شب.
حتی اگر اختلال خواب قابلتشخیصی نداشته باشید، عوامل زیادی در سبک زندگی وجود دارند که میتوانند باعثخواب ضعیف شوند و چرخهای از خستگی روزانه ایجاد کنند.
به بزرگسالان توصیه میشود ۷ تا ۹ ساعت خواب شبانه داشته باشند اما در این خصوص، تفاوتهای فردی وجود دارد.بنابراین مهم است که به بدنتانگوش دهید. اگر به میزان توصیهشده میخوابیدو هنوز احساس خستگی میکنید، سعی کنید مدت زمان خوابتانرا افزایش دهید تا ببینید آیا احساس بهتری دارید یا خیر.
متخصصان همچنین اشاره میکنندکه الگوی نامنظم خواب هم چرخه طبیعی بدن را مختل میکند و خوابیدن زیاد در آخرهفته نمیتواند کمبود خواب در طول هفته را جبران کند.
عامل کلیدی دیگر، قرار گرفتن در معرض نور خورشید است. نور طبیعی خورشید از هر منبع نور مصنوعی بسیار روشنتر است و دریافت نور کافی بهویژه صبحها به تنظیم چرخه ۲۴ ساعته خواب و بیداری کمک میکند.
منبع: ایسنا